Przemoc w rodzinie definicja ustawowa

 „jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny [*], w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą”.

* Ustawa jako członka rodziny definiuje ,,osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą".

Rodzaje przemocy w rodzinie

Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy i dokonywać się przy pomocy różnych instrumentów:

przemoc fizyczna – są to wszelkie działania polegające na użyciu siły i prowadzące do naruszenia nietykalności cielesnej, nieprzypadkowych urazów, siniaków, zranień, stłuczeń czy złamań w wyniku wcześniejszego doznania bezpośredniego uszkodzenia ciała;

przemoc psychiczna – to umyślne działania wykorzystujące nie siłę fizyczną, lecz mechanizmy psychologiczne, powodujące zachwianie pozytywnego obrazu własnej osoby u ofiary, obniżenie u niej poczucia własnej wartości, pojawienie się stanów lękowych i nerwic.

przemoc seksualna – polega na wymuszaniu niechcianych przez osobę doznającą przemocy zachowań w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy.

przemoc ekonomiczna – to działania prowadzące do całkowitego finansowego uzależnienia ofiary od sprawcy.

zaniedbywanie – może występować w formie fizycznej, emocjonalnej lub psychicznej ekonomicznej, jak również, gdy podstawowe potrzeby zarówno dziecka jak i osoby dorosłej (w tym przypadku osoby starszej oraz niepełnosprawnej) nie są zaspokajane przez osoby za to odpowiedzialne. Jest to naruszenie obowiązku opieki ze strony bliskich osób.

Najważniejsze akty prawne dotyczące przemocy w rodzinie

1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. ( Dz.U z.2015 poz. 1390) o przeciwdziałaniu przemocy
2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r w sprawie procedury „Niebieskiej Karty"
3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 października 2010 r. w sprawie wzoru zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych  z użyciem przemocy w rodzinie  

Przepisy prawne regulujące prace Zespołu Interdyscyplinarnego na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie:

Art. 9a. 1. Gmina podejmuje działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności w ramach pracy w zespole interdyscyplinarnym.

2. Zespół interdyscyplinarny powołuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

 3. W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą przedstawiciele:

• jednostek organizacyjnych pomocy społecznej;
• gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych;
• Policji;
• oświaty;
• ochrony zdrowia;
• organizacji pozarządowych.

4. W skład zespołu interdyscyplinarnego wchodzą także kuratorzy sądowi.

5. W skład zespołu interdyscyplinarnego mogą wchodzić także prokuratorzy oraz przedstawiciele podmiotów innych niż określone w ust. 3, działających na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

6. Przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego jest wybierany na pierwszym posiedzeniu zespołu spośród jego członków.

7.Posiedzenia zespołu interdyscyplinarnego odbywają się w zależności od potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz na trzy miesiące.

8. Zespół interdyscyplinarny działa na podstawie porozumień zawartych między wójtem, burmistrzem albo prezydentem miasta a podmiotami, o których mowa w ust. 3 lub 5.

9. Obsługę organizacyjno-techniczną zespołu interdyscyplinarnego zapewnia ośrodek pomocy społecznej.

10. Zespół interdyscyplinarny może tworzyć grupy robocze w celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach.

11. W skład grup roboczych wchodzą przedstawiciele:

• jednostek organizacyjnych pomocy społecznej;
• gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych;
• Policji;
• oświaty;
• ochrony zdrowia.

12. W skład grup roboczych mogą wchodzić także kuratorzy sądowi, a także przedstawiciele innych podmiotów, specjaliści w dziedzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

 Art. 9b. 1. Zespół interdyscyplinarny realizuje działania określone w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie.

2. Zadaniem zespołu interdyscyplinarnego jest integrowanie i koordynowanie działań podmiotów, o których mowa w art. 9a ust. 3 i 5, oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności przez:

• diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie;
• podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku;
• inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie
• rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym;
• inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie.

3. Do zadań grup roboczych należy, w szczególności:

• opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie;
• monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy;
•  dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań.

Art. 9c. 1. Członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup roboczych w zakresie niezbędnym do realizacji zadań, o których mowa w art. 9b ust. 2 i 3, mogą przetwarzać dane osób dotkniętych przemocą w rodzinie i osób stosujących przemoc w rodzinie, dotyczące: stanu zdrowia, nałogów, skazań, orzeczeń o ukaraniu, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym, bez zgody i wiedzy osób, których dane te dotyczą.

2. Członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup roboczych zobowiązani są do zachowania poufności wszelkich informacji i danych, które uzyskali przy realizacji zadań, o których mowa w art. 9b ust. 2 i 3. Obowiązek ten rozciąga się także na okres po ustaniu członkostwa w zespole interdyscyplinarnym oraz w grupach roboczych.

3. Przed przystąpieniem do wykonywania czynności, o których mowa w art. 9b ust. 2 i 3, członkowie zespołu interdyscyplinarnego oraz grup roboczych składają organowi, o którym mowa w art. 9a ust. 2, oświadczenie o następującej treści: „Oświadczam, że zachowam poufność informacji i danych, które uzyskałem przy realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie oraz, że znane mi są przepisy o odpowiedzialności karnej za udostępnienie danych osobowych lub umożliwienie do nich dostępu osobom nieuprawnionym.”.

 Art. 9d. 1. Podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty” i nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie.

2. Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie.

3. Przedstawiciele podmiotów, o których mowa w ust. 2, realizują procedurę „Niebieskie Karty” w oparciu o zasadę współpracy i przekazują informacje o podjętych działaniach przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego.

4. Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta” w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie.

Instytucje udzielające wsparcia na terenie Gminy Borne Sulinowo:

1. Zespół Interdyscyplinarny przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Bornem Sulinowie ul. Lipowa 6, Przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego - (Joanna Mejer) - p.o. Przewodniczącej Zespołu Interdyscyplinarnego Katarzyna Zygmunt  tel. 94 37 331 83

2. Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Bornem Sulinowie ul. Lipowa 6, (pracownicy socjalni ) tel. 94 37 331 83

3. Punkt Konsultacyjny (pomoc psychoterapeuty) ul. Lipowa 6 78-449 Borne Sulinowo

4. Komisariat Policji w Bornem Sulinowie ul. Bolesława Chrobrego 2 tel. 94 375 34 51

5. Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Aleja Niepodległości 6 –Inspektor ds. Uzależnień tel. 94 37 341 22

6. Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej ul. Orła Białego 5 tel. 94 37 331 16

7. Punkt Konsultacyjny ul. Szpitalna 3 (budynek Miejskiej Biblioteki Publicznej) wsparcie psychologiczne , terapeutyczne – Terapeuta ds. uzależnień

8. Stowarzyszenie Trzeźwościowe „Pierwszy Krok" ul. Szpitalna 3 (budynek Miejskiej Biblioteki Publicznej) wsparcie psychologiczne, terapeutyczne – Terapeuta ds. uzależnień, grupy wsparcia dla osób uzależnionych i współuzależnionych.
   
   Instytucje udzielające wsparcia na terenie Powiatu Szczecineckiego:

• Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Szczecinku ul. Wiatraczna 1 tel. 94 71 371 11

• Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Szczecinku ul. Wiatraczna 1 tel. 94 37 217 88, 724 752 770

• Zespół Kuratorów Rodzinnych- Sąd Rejonowy  ul. Bohaterów Warszawy 42 tel. 94 37 308 52

• Zespół Kuratorów dla Dorosłych –Sąd Rejonowy ul. Bohaterów Warszawy 42 tel. 94 37 308 16

• Punkt konsultacyjny ds. przemocy domowej w Szczecinku ul 9-go Maja 12 tel. 94 37 440 28 

• Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Szczecinku ul. Wiatraczna 1 tel. 94 37 437 22

• Komenda Powiatowa Policji  w Szczecinku ul. Polna 25 tel. 94 37 535 05

 Krajowe telefony zaufania i strony www:

Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie  ,,NIEBIESKA LINIA" prowadzone przez Stowarzyszenie ,,Niebieska Linia" oferuje całodobową pomoc osobom doznającym przemocy, świadkom przemocy oraz osobom poszukującym informacji na temat zjawiska i sposobów przeciwdziałania przemocy w rodzinie poprzez:

1. Infolinię:  800 120 002 czynny całą dobę w tym:

• dyżur w języku angielskim - poniedziałki w godzinach 18⁰⁰ - 22⁰⁰
• dyżur w języku rosyjskim - wtorki w godzinach 18⁰⁰-22⁰⁰
• dyżur prawny - środy w godzinach 18⁰⁰- 22⁰⁰

      2. Telefoniczne dyżury prawników 22 666 28 50 (poniedziałki i wtorki w godz. 17⁰⁰- 21⁰⁰)

      3. e-mail: niebieskalinia@niebiesklinia.info

      4. SKYPE dyżur w języku migowym - pogotowie.niebieska.linia  (poniedziałek w godz. 13⁰⁰- 15⁰⁰)

Podejmujemy również działania polegające na kontakcie z lokalnymi instytucjami - w celu udzielenia pomocy osobom, które tego potrzebują oraz interwencje wobec osób skazanych za przestępstwo z użyciem przemocy i/lub groźby karalnej wobec osoby najbliższej.

Aby zapoznać się z pełną ofertą Pogotowia ,,Niebieska Linia" zapraszamy na stronę www.niebieskalinia.info oraz www.niebieskalinia.org

 

 Do pobrania: Placówki udzielające pomocy osobom z problemem przemocy w rodzinie (pdf, 344KB)